>> قهرمانان غیر رسمی شطرنج جهان <<
اولین قهرمان غیررسمی جهان روی لوپز نام دارد :۱۵۷۰ تا ۱۵۷۵به عنوان برترین بازیکن شناخته شد.روی لوپز یک کشیش اسپانیایی بود و در سفری که به ایتالیا رفت تمام بازیکنان سرشناس ایتالیا را با قدرت تمام مغلوب کرد.شروع بازی اسپانیایی (روی لوپز) منسوب به اوست و قانون ۵۰ حرکت برای تساوی به پیشنهاد وی میباشد. لوپز درسال ۱۵۳۰ میلادی متولد و در سال ۱۵۸۰ درگذشت.
دومین قهرمان غیر رسمی جهان جیووانی لئوناردو نام دارد :در سال ۱۵۴۲ میلادی در کیوتو منطقه کالبریا ایتالیا چشم به جهان گشود و در سال ۱۵۸۷ در سن ۴۵ سالگی از دنیا رفت.لئوناردو فارغ التحصیل رشته حقوق دانشگاه رم بود و از سال ۱۵۶۶ تا ۱۵۷۲ به شهرهای رم ،جنووا ، مارسی و بارسلونا مسافرت و با شطرنجبازان آن دیار مبارزه کرد و تجربه کسب نمود.در ایتالیا تنها حریف قدر و سرسخت او پائولو بویی بود که هر دو جزء تیم ایتالیا بودند.لئوناردو در سال ۱۵۶۰میلادی که جوان بود در شهر رم مغلوب روی لوپز شده بود اما در سال ۱۵۷۴ میلادی در شهر مادرید و در حضور فیلیپ دوم پادشاه اسپانیا روی لوپز را شکست داد.
سومین قهرمان غیر رسمی جهان گیوآچینو گریکو نام دارد : در سال ۱۶۰۰ میلادی در سلیکو نزدیک کوزنزا در منطقه کالیبریا ایتالیا به دنیا آمد و در سال ۱۶۳۴ میلادی به علت بیماری در سن ۳۴ سالگی چشم از جهان بربست .گریکو یک شطرجباز استثنایی بود،دامها و ماتهای نمونه که از بازیهای وی بجا مانده گواه بر این ادعا میباشد.وی با انجام بازیهای حمله ای و رمانتیک راه را برای بازیکنانی چون آدولف آندرسن و پاول مورفی هموار نمود.
چهارمین قهرمان غیر رسمی جهان فرانسوا آندره دانیکان فیلیدور نام دارد : سال ۱۷۲۶ میلادی در فرانسه متولد و سال ۱۷۹۵ در انگلستان درگذشت.
فیلیدور علاوه بر استادی در شطرنج،از موسیقیدانان بزرگ دوران خود بشمار می رفت و زندگی او در شطرنج و موسیقی خلاصه می شد.او شاگرد لگال بهترین شطرنجباز فرانسه بود.او به پیادها و نقش ارزنده آنها اعتقاد خاصی داشت و می گفت پیاده ها روح شطرنج هستند وی همچنین برای اولین بار در اروپا اقدام به انجام سه بازی چشم بسته به طور همزمان نمود.
پنجمین قهرمان غیر رسمی جهان لویی شارل لابوردونایس نام دارد : سال ۱۷۹۵ میلادی در فرانسه متولد و سال۱۸۴۰ در انگلستان چشم از جهان فرو بست.او هنگام مرگش فقیر ،تهیدست و مقروض بود به طوری که لوازم خانگی و حتی لباسهایش را فروخت تا بدهی خود را پرداخت نماید.
لابوردونایس شطرنج را از سال ۱۸۱۴فراگرفت و مرتب در کافه مشهور رژانس پاریس بازی می کرد و ظرف مدت دو سال بهترین بازیکن کافه شد و از سال ۱۸۲۱تا ۱۸۴۰ که فوت نمود،قویترین بازیکن اروپا بود و بازی های دو جانبه با بهترین شطرنجبازان کشورهای اروپایی انجام می داد و پیروز می شد.رقیب اصلی او الکساندر مک دونالد ایرلندی بود که در یک مسابقه دو جانبه ۸۵ بازی انجام دادند و لابوردونایس با ۴۵ برد ۲۷ باخت و ۱۳ مساوی پیروز شد.
ششمین قهرمان غیر رسمی جهان هاوارد استانتون نام دارد : سال ۱۸۱۰ میلادی در انگلستان متولد شد و سال ۱۸۷۴ در گذشت.مدت کوتاهی به حرفه هنر پیشه ها پیوست،شکسپیر شناس بر جسته ای بود و مطالعات وسیعی در این زمینه داشت .
استانتون سال ۱۸۴۳ میلادی با شکست دادن سنت آمانت برترین شطرنجباز فرانسه،به حکومت صد ساله فرانسویان پایان داد و انگلستان یکه تاز شطرنج اروپا و جهان گردید و تا سال ۱۸۵۱ به عنوان قویترین شطرنجباز جهان شناخته شد.
هفتمین قهرمان غیر رسمی جهان آدولف آندرسن نام دارد: سال ۱۸۱۸میلادی در شهر وراستلاف واقع در جنوب غربی لهستان متولد شد و در سال ۱۸۷۹میلادی در سن ۶۰سالگی درگذشت ودر زادگاهش به خاک سپرده شد.آدولف تبعه آلمان بود ولی بیشتر دوران عمرش را در شهر ورستلاف گذراند و با مادر و خواهرش زندگی می کرد و هرگز ازدواج نکرد.پس از پایان تحصیلات دبستان و دبیرستان وارد دانشگاه شد و در رشته فلسفه و ریاضیات فارغ التحصیل گردید و به تدریس ریاضیات در مدارس پرداخت.
وی انسانی آرام،با نزاکت و مورد احترام دیگران بود.زندگی متوسطی داشت و از طریق تدریس ریاضیات امرار معاش می کرد.از سن ۹سالگی شطرنج را از پدرش آموخت و از همان دوران چنان شیفته شطرنج شد که مدتی از تحصیل باز ماند.
او ابتدا به طرح مسائل شطرنج پرداخت و در مدت کوتاهی یکی از برترین طراحان مسائل شطرنج گردید و مجموعه ای از آثار او در سال ۱۸۴۲میلادی منتشر شد.در سال ۱۸۴۶زمانی که اولین مجله شطرنج در آلمان منتشر یافت،آندرسن یکی از نویسندگان برجسته آن بود.
بنیانگذار مکتب رمانتیک و شیفته قربانی دادن و بازی های پر هیجان بود.روش بازی او در این جمله خلاصه می شد(در صورت امکان قربانی و تهاجم ودر غیر آن باز هم تهاجم و قربانی)
آندرسن می گوید: زمانیکه نوجوان بودم کتاب ویلیام لوایز را مطالعه نمودم و ۵۰ بازی بین مک دونالد اسکاتلندی و لابوردونایس فرانسوی را تجزیه و تحلیل کردم و از این طریق استراتژی بازی شطرنج را یاد گرفتم.
اولین موفقیت شطرنجی او سال ۱۸۵۱میلادی در تونمنت لندن بود که بین ۱۶شطرنجباز قوی و سرشناس هم چون هنری برد،وایویل،کیزریتسکی،هورویتس،یوزف سن و استانتون، قهرمان شد و تا سال ۱۸۷۸میلادی در تمام تورنمنت ها شرکت کرد که نصف آنها را قهرمان شد.
سال ۱۸۵۸میلادی در پاریس با نتیجه ۷باخت ۲برد و ۲مساوی از پاول مورفی آمریکایی شکست خورد. دو بازی مشهور که از آندرسن به یادگار مانده یکی سال ۱۸۵۱میلادی در لندن با لیونل کیزریتسکی که بازی جاودانه لقب گرفت و دیگری سال ۱۸۵۳در برلین با پیردوسن آمانت که بازی همیشه بهار نامیده شد.
هشتمین قهرمان غیررسمی جهان پاول مورفی نام دارد : سال ۱۸۳۷میلادی در شهر نیواورلئان ایالت لوئیزیانا آمریکا متولد شد و در سال ۱۸۸۴میلادی در حالیکه بیش از ۴۷سال نداشت،جسم بی جان او را در وان حمام خانه اش پیدا کردند ، پزشکان علت مرگش را چنین نوشتن : مورفی پس از پیاده روی طولانی در روز،با بدن گرم وارد وان آب سرد شد و دچار سکته مغزی گردید و فوت کرد.جسد او در زادگاهش به خاک سپرده شد.
پاول مورفى ۸۴–۱۸۳۷
” غرور و اندوه شطرنج “
به خاطر اینکه زندگی شطرنجی مورفی کوتاه و تابناک بود(غرور و اندوه شطرنج)نامیده شد و به عنوان نابغه شطرنج شناخته شد.بی شک مورفى شطرنج باز بزرگى بود . اما وقتی جایگاه و مقام واقعى او با دیگران مقایسه می شود (حتى امروز بعد از گذشت نزدیک به صد سال از مرگش) ، این امر به صورت یک معما باقى می ماند
در میان تمام آنهائى که به عنوان بهترین شطرنج باز عصر خود شناخته شده اند ، او کوتاه ترین دوره زندگى فعال را داشت و هرگز رقیبى را ملاقات نکرد که او را تهدید به شکست کند . شهرت او نتیجه بیش از هفتاد و پنج بازى مهم و جدى و تعداد زیادى پیروزى هاى فی البداهه درخشان است .
مورفى (Morphy) زمانی که بیش از ۱۲ سال نداشت ، به خاطر مغلوب ساختن استاد “لوونتال” (Lowenthal) که براى شرکت در یک سرى مسابقات دوستانه از شهر زادگاه او ، نیواورلئان بازدید می کرد ، اعجوبه نامیده شد .
سپس در سال ۱۸۵۷ اتفاقى رخ داد که به گونه اى قابل توجه ، نام و مقام مورفى را زبانزد همه ساخت . این اتفاق ، اولین گردهمائى شطرنج در آمریکا بود که در نیویورک برگذار شد و خوشبختانه زمانى به وقوع پیوست که مورفى از لحاظ تکنیکى در شرایط مطلوبى به سر می برد .
نظیر چنین خوش شانسى هائى در زندگى بعضى از بازیکنان بزرگ دیگر از قبیل امانوئل لاسکر و بابی فیشر نیز پیش آمده است .
گردهمائى به عنوان یک سرى مسابقات ممتاز و عالى طبقه بندى شد و مورفى قبل از شکست “لوئیز پائلسن” با نتیجه ۶ بر ۲ در فینال ، بر هر سه رقیب اولش برترى یافت .
مورفی در مصاف با لوئیز پائلسن (نیویورک – ۱۸۵۷)
“پائلسن” (Paulsen) بعدها حقانیت خود را بعنوان یک بازیکن عالى و یک استراتژیست به اثبات رساند . یک قرن بعد ، بسیارى از ایده هاى او در مورد گشایش ها توسط استادان بزرگ مورد استفاده قرار گرفت . اینکه مورفى توانست این استاد دفاع را شکست دهد شاید نشانه و دلیل بهترى از توانائى او نسبت به پیروزى فوق العاده تحسین برانگیزش بر “آندرسن” باشد .سال ۱۸۵۷میلادی در اولین تورنمنت کنگره شطرنج آمریکا که در شهر نیویورک برگزار شد، شرکت نمود و با وجود بازیکنان قوی و شناخته شده ای هم چون لوئیز پاولسن آلمانی و الکساندر میک،قهرمان تورنمنت گردید و همان سال به اروپا مسافرت نمود تا با هاوارد استانتون انگلیسی قهرمان اروپا مسابقه دهد که استانتون حاضر به انجان مسابقه نشد و مورفی در انگلستان و فرانسه با بازیکنان قوی اروپا مسابقه داد و همه آنها را مغلوب کرد که معروفترین آنها آدولف آندرسن آلمانی را با ۷برد ۲باخت و ۲تساوی شکست داد و به عنوان بهترین و قویترین شطرنجباز جهان شناخته شد.
موفقیت هاى مورفى نتیجه درک او از وضعیتهاى بسط یافته است . لزوم گسترش سریع مهره ها در گشایش هاى کلاسیک جناح شاه و بدست گرفتن ابتکار عمل با روشى صرفه جویانه بدون آنکه حرکات زائد و اتلاف وقت انجام دهد .
عموماً معاصران مورفى یا بدون برخوردارى از حمایت سیستم گشایشى دقیقى دست به حمله می زدند ، یا نوعى شطرنج نمایشى بازى می کردند که توام با حرکات نامربوط و زائد بود که موجب تاخیر در اجراى نقشه هایشان می شد . صرفه جوئى مورفى در اتلاف انرژى و میانه روى و اعتدال او در این مورد ، سادگى و روانى خاصى به بازى هاى او می بخشید . به همین سبب در هر مرحله دقیق ترین حرکت را می یافت .
مورفی در برابر استاد لوونتال (لندن – ۱۸۵۸)
مشهورترین پیروزى مورفى در فاصله اجراى یک اپرا در مقابل دو مقام عالی مرتبه که حق مشورت داشتند انجام شد . این بازى مجلل ترین و آموزنده ترین بازى دوستانه در تمام طول تاریخ است .
مورفى در سال ۱۸۵۸ سفرى به اروپا کرد و تمام حریفانش را شکست داد و در کنار آن با نتیجه ۳-۸ بر آندرسن فائق آمد . آندرسن فاتح نخستین تورنمنت بین المللى در سال ۱۸۵۱ (لندن) بود .
قهرمان انگلستان استانتون ، از سعى و کوشش مورفى براى ترتیب یک مسابقه اجتناب کرد . در واقع براى استانتون بهترین دوران موفقیت سالهاى دهه ۱۸۴۰ بود و شکى وجود نداشت که اگر مسابقه اى انجام می گرفت مورفى برنده مسابقه بود .
مورفى بعد از کسب برترى بر معاصرانش ، به سرعت علاقه اش را به شطرنج از دست داد و از آن پس زندگیش بر اثر ابتلا به بیمارى روانى آسیب دید و این امر باعث پرهیزش از بازى براى ۱۵ سال باقیمانده از عمرش گردید .
اما مورفى چگونه می توانست در مقابل قهرمانان نسلهاى بعد بازى کند !؟
دانش راجع به گشایش بازى ها در فاصله سالهاى ۱۸۶۰ هنوز ابتدائى و ناقص بود و مورفى احتیاج به گذراندن یک دوره سخت آموزش تئوری هاى نوین براى پیدا کردن شانسى جهت مقابله با استادان بزرگ امروز داشت .
او مطمئناً قادر به فراگیرى سریع چنین آگاهى هائی بوده است . زیرا او تئورى هاى زمان خود را می دانسته و یکى از پیروزی هایش بر آندرسن با استفاده از واریانت “روى لوپز” به دست آمده است
غرور و اندوه شطرنج پاول مورفی
در کتاب معتبر “درجه بندى شطرنج بازان گذشته تا به حال” نوشته بتسفورد که شامل مقایسه بازى هاى استادان بزرگ امروزى و پیشینیان است ، “پروفسور آرپاد الو” (بنیانگذار سیستم درجه بین المللی) ، مورفى را با امتیاز ۲۶۹۰ ارزیابى می کند . امتیازى که در دوران فعلى کافى است او را در زمره بهترین شطرنج بازان جهان قرار دهد .
البته نسبت به این رای تردید زیادی وجود دارد . چرا که این راى بر اساس شمار اندکى از بازی هاى او بنا شده و بیمارى مورفى را که در نتایج بازیهاى او در بقیه عمرش موثر بوده ملحوظ نداشته ، در صورتیکه این موضوع درمورد “روبینشتاین” به حساب آمده است . اما این ارزیابى به لحاظ تحلیل مسابقات مورفى با آندرسن ، که خود از بازیکنان بزرگ تایید شده است از ارزش خاصى برخوردار است
آخرین عمل مورفى قبل از دست کشیدن مسابقات ، آوانس دادن یک پیاده و اعطاى بیشتر به هر بازیکن در دنیا بود .
جالب اینکه هیچ پیشنهادى براى گرفتن این آوانس وجود نداشت . امروز اگر چنین پیشنهادى توسط هر یک از استادان داده شود ، حادثه اى باور نکردنى است . نزدیکترین نمونه امروزى ، پیشنهاد آوانس یک اسب به هر بازیکن زن در جهان ، توسط اسطوره شطرنج جهان “بابی فیشر” بود . اما زمانى که مسئولین شطرنج روسیه ، اشتیاق خود را براى انجام مسابقه قهرمان بانوان جهان “نونا گاپرینداشویلى” با او با یک شرط بندى قابل توجه ابزار داشتند ، فیشر به سرعت پیشنهاد خود را پس گرفت .
<< قهرمانان رسمی شطرنج جهان >>
مسابقات رسمی قهرمانی جهان از سال
1886 با مسابقات دو جانبه ( مچ )
اشتاینیتز – زوکرتورت آغاز شد . از سال
(1886 تا 2020 ) 134 سال گذشته است
و در طی این مدت تنها 16نفر موفق
شده اند به افتخار قهرمانی جهان دست
یابند که این واقعیت گویای آن است که
اهمیت و دشواری رسیدن به قهرمانی
جهان در شطرنج با هیچ رشته ورزشی
دیگری قابل قیاس نیست .
1- ویلهلم اشتاینیتز Steinitz :
( 17می1836-پراگ "12آگوست1900-نیویورک )
این شطرنج باز اتریشی ازسال ۱۸۶۶ که اندرسون را شکست داد ، قوی ترین شطرنج باز جهان شناخته شد ، اما پس از شکست دادن زوکرتورت در سال ۱۸۸۶با نتیجه 12/5 بر 7/5( در حالی که در ابتدا 4-1 عقب بود ! ) به عنوان قهرمان رسمی شطرنج جهان دست یافت و این عنوان را ۸ سال حفظ نمود . اشتاینیتز پایه گذار اصول پایه بازی استراتژیک و مکتب کلاسیک شطرنج می باشد و در بازیهایش بارها نشان داده است که چگونه می توان با افزودن برتری های جزئی بازی را به سمت پیروزی هدایت کرد .
2- امانوئل لاسکر Lasker :
(24دسامبر1868-برلینچن پروس آلمان،11ژانویه 1941 نیویورک)
در سال ۱۸۹۴ با شکست دادن اشتاینتیز قهرمان جهان شد و این عنوان را تا سال ۱۹۲۱ به مدت ۲۷ سال حفظ کرد ! امانوئل لاسکر آلمانی دارای مدرک دکترای ریاضی و از دوستان آلبرت اینشتین بود . قدرت اصلی لاسکر در استراتژی قوی ، تکنیک آخر بازی فوق العاده ، قدرت جنگندگی بالا ،خونسردی فراوان در وضعیتهای دشوار و روانشناسی قوی او بود. لاسکر را پدر و بنیانگذار روانشناسی شطرنج می نامند.
وی در پیکارهایش بیشتر به فکر به وجود آوردن وضعیت هایی ناخوشایند برای حریف بود تا کسب برتری! تا جائی که حاضر بود برتری‌های کمی و کیفی را فدای این اندیشه کند. شاید اگر بازیهای وی را با کامپیوتر بررسی کنیم وی اغلب دارای وضعیتهای ناخوشایندی است. ولی علاوه بر قدرت وصف ناشدنی وی در فن دفاع، تاکید وی بر شناخت روانشناسی و خلقیات حریف قبل از بازی را می توان مهمترین علت موفقیتش دانست. بدین رو عده ای از اساتید معتقد بودند اگر در بین بازی حریفان لاسکر را عوض کنیم وی شکست‌های سختی را متحمل خواهد شد. عده ای دیگر نیز سبک بازی او را "قدم زدن در لبه پرتگاه" نامیدند !
آخرین پیروزی بزرگ وی تصاحب جایزه سوم در مسکو در سن ۷۰ سالگی بسال ۱۹۳۶ می باشد!!
3- خوزه رائول کاپابلانکا Capablanca:
( 19نوامبر1888-هاوانا کوبا" 8مارس1942-نیویورک)
شطرنجباز و دیپلمات اهل کوبا و قهرمان شطرنج جهان از سال 1921 تا سال 1927 بود. این نابغه کوبایی در چهار سالگی شطرنج را آموخت و از هشت سالگی وارد مسابقات رسمی شد . کاپابلانکا 6 سال عنوان قهرمانی جهان را حفظ کرد. بدون شک کاپابلانکا یکی از قوی ترین قهرمانان جهان است . شطرنج بازی کامل با درک یوزیسیونی بالا ، دیدتاکتیکی عالی و تکنیک قوی در آخر بازی ، قهرمانانی همچون اسمیسلوف فیشر و کارپوف را می توان دنباله رو سبک کاپابلانکا نامید .
او نخستین شخصی بود که خطر تبدیل شطرنج به یک بازی متکی بر حافظه و خالی شدن از حرکات خلاقانه و مساوی‌های پیاپی در بازیهای مهم شطرنج را پیش‌بینی کرد و پیرو آن صفحه جدیدی را برای شطرنج طراحی کرد که ده ستون و هشتاد خانه داشت و از دو مهره جدید که یکی توانایی حرکت هم به شکل رخ و هم به شکل اسب (سمت شاه)، و دیگری هم به شکل فیل و هم به شکل اسب (سمت وزیر) را برخوردار بود.
او در سال 1921 امانوئل لاسکر را با 4 برد و 10 تساوی و بدون باخت شکست داد و عنوان قهرمانی جهان را به دست آورد. 16 سال پیش امانوئل لاسکر در "مجله شطرنج لاسکرها از استعداد حیرت‌انگیز این نوجوان 16 ساله کوبایی در شطرنج خبر داده بود.
از او به عنوان بالاترین استعداد طبیعی شطرنج نام برده می‌شود. او درک پوزیسیونی بسیار بالایی داشت و به راحتی مشکل‌ترین حرکات را پیدا می‌کرد.
کتاب آموزشی مراحل سه گانه شطرنج نوشته کاپابلانکا به فارسی ترجمه شده است .
4- الکساندر آلخین Alekhine :
( 31 اکتبر 1892- مسکو " 24 مارس 1946-استوریل ، پرتغال )
در روسیه متولد شد ، اما بعد از انقلاب روسیه تابعیت فرانسه را پذیرفت. او در سال ۱۹۲۷در بوئنوس آیرس در یکی از طولانی ترین و جنجالی ترین مسابقات قهرمانی جهان پس از ۳۴بازی کاپابلانکای کبیر را با نتیجه ۶ برد ،۳باخت و ۱۵ تساوی شکست داد . آلخین عنوان خود را تا سال ۱۹۳۵ حفظ نمود در این سال به ایوه باخت اما ۲ سال بعد در مسابقه انتقامی عنوانش را پس گرفت . آلخین تنها شطرنج بازی است که تا لحظه مرگ قهرمان جهان بود . خلاق ترین شطرنج باز تاریخ در سال ۱۹۴۶ در لیسبون و در کنار صفحه شطرنج از دنیا رفت ! سبک بازی دینامیک گری کاسپاروف و میخائیل تال بیش از هر شطرنج بازی به آلخین نزدیک است .
آلخین دارای مدرک دکترا در رشته حقوق بود . آلخین درسال۱۹۳۳ موفق شد با ۳۲ نفر یک مسابقه سیمولتانه ( همزمان ) چشم بسته را بازی کند !! ( بدون اینکه به صفحه نگاه کند با ۳۲ نفر بر روی ۳۲ صفحه مسابقه داد ) که در آن زمان یک رکورد محسوب می شد .
آلخین از بزرگترین شطرنجبازان حمله‌ای در طول تاریخ شطرنج شناخته می‌شود. او توانایی بسیاری در کاربرد ترکیب داشت و معمولاً بازیهای او بسیار پیچیده است. کتاب بهترین بازیهای من نوشته آلخین به فارسی ترجمه شده است .
5- ماکس ایوه Euwe :
( 23 می 1901 - آمستردام "26 نوامبر 1981 - آمستردام )
ایوه ریاضی‌دان و نویسندهٔ هلندی بود. او چهارمین رئیس فیده (فدراسیون بین‌المللی شطرنج) از ۱۹۷۰ تا ۱۹۷۸ بود. ایوه در سال ۱۹۳۵ به دیدار الکساندرآلخین رفت و او را با نتیجه ۹ برد و ۸ شکست و ۱۳ تساوی شکست داد و به عنوان قهرمانی شطرنج جهان دست یافت ولی دو سال بعد در ۱۹۳۷ با نتیجه ۴ برد و ۱۰ شکست و ۱۱ تساوی عنوان خود را به الکساندر آلخین واگذار کرد. از سال ۱۹۲۱ تا ۱۹۵۲ در تمام دوره‌های قهرمانی شطرنج هلند که در آن شرکت کرد به پیروزی رسید و علاوه بر آن در سال ۱۹۵۵ هم این عنوان را به دست آورد و در مجموع با ۱۲ قهرمانی رکورددار قهرمانی در هلند است. او همچنین مفسر و نویسنده بسیاری از کتابهای آموزشی شطرنج از جمله تئوری وسط بازی شطرنج (The Middle Game) که به زبان هنلدی نوشته شده بود ، می باشد .
کتاب «راه استادی در شطرنج » از این شطرنج باز هلندی که در زمان خود از برجسته ترین تئوریسین های شروع بازی به حساب می آمد ، به زبان فارسی ترجمه شده است . ایوه در سال ۱۹۲۳ موفق به اخذ مدرک دکترا در رشته ریاضی شد .
6- میخائیل باتوینیک Botvinnik :
(17 آگوست 1911 -کوکالا گراندوک فنلاند " 5 می 1995 _ مسکو )
باتوینیک اولین قهرمان شطرنج شوروی و پایه گذار مکتب شطرنج این کشور می باشد . کارپوف و کاسپاروف از شاگردان مدرسه شطرنج باتوینیک ، هستند از سال ۱۹۴۶ که باتوینیک به مقام قهرمانی جهان رسید تا 1972 هیچ شطرنجباز غیر روس نتوانست عنوان قهرمانی جهان را بدست بیاورد . قرار بود که مسابقه دو جانبه آلخین – باتوینیک در سال۱۹۴۶ برگزار شود که به دلیل فوت آلخین انجام نشد. فدراسیون جهانی شطرنج از ۵ شطرنج باز برتر آن زمان ( باتوینیک ، اسمیسلوف ، ایوه ، کرس و رشفسکی ) دعوت کرد تا در یک تورنمنت به مصاف هم بروند که باتوینک با قاطعیت به قهرمانی جهان دست یافت . باتوینیک در سالهای ۱۹۵۷ و ۱۹۶۱ قهرمانی جهان را به ترتیب به اسمیسلوف و تال واگذار کرد ، ولی در هر دو بار یک سال بعد در مسابقه انتقامی عنوانش را پس گرفت . نهایتاً پس از آنکه در سال ۱۹۶۳ عنوانش را مقابل پطروسیان از دست داد ، با توجه به لغو امکان مسابقه انتقامی از سوی فدراسیون جهانی شطرنج دیگر در عرصه قهرمانی جهان حاضر نشد . با توینیک دارای مدرک دکترا در رشته مهندسی الکترونیک بود .
7- واسیلی اسمیسلوف Smyslov :
( 24 مارس 1921 -مسکو " 27 مارس 2010" مسکو )
در چهار سالگی شطرنج را از پدرش آموخت . او سه بار در فینال قهرمانی شطرنج جهان با باتوینیک رقابت کرد نخستین بار در سال 1954 با نتیجه تساوی 12-12 ( 7 برد و 10 تساوی برای طرفین ) خاتمه یافت و قهرمانی در اختیار باتوینیک باقی ماند اما بار دوم در سال 1957 اسمیسلوف با نتیجه 12.5 به 9.5 باتوینیک را برد و به عنوان شامخ قهرمانی جهان دست یافت. سال بعد باتوینیک درخواست مسابقه انتقامی کرد و عنوان قهرمان اش را با کسب نتیجه 12.5 به 9.5 باز پس گرفت .
اسمیسلوف دو بار در سال های 1949 و 1955 قهرمان شطرنج شوروی شد. او همچنین نه بار از سال 1952 تا 1972 در المپیادهای جهانی شطرنج شرکت نمود و از این رقابتها در مجموع هشت مدال انفرادی با رنگ های مختلف به دست آورد که 4 تای آنها طلا بود!
اسمیسلوف موفق به شکست دادن تمامی قهرمانان جهان دوران خود شامل میخائیل باتوینیک، ماکس ایوه، میخائیل تال، تیگران پتروسیان، بابی فیشر، آناتولی کارپف و گری کاسپارف شده است! همچنین او از 69 بازی اش با باتوینیک کبیر 18 بازی را برد، 17 بازی را باخت و 34 بار مساوی کرد.
او به خاطر سبک پوزیسیونی اش،ضربات تاکتیکی تماشایی در بازیهایش تکنیک بی نقص و به خصوص تسلط بی نظیرش در مرحله آخر بازی، مشهور است. او را در زمره قویترین بازیکنان جهان همچون کاپابلانکا، روبنشتاین، فیشر و ... در مرحله آخر بازی میدانند.
8- میخائیل تال Tal:
( 9 نوامبر1936 -ریگا ، لتونی " 28 ژوئن1992 -مسکو)
تال با سبک تهاجمی و آمادگی خود برای دادن قربانی شناخته می‌شد و نویسنده و روزنامه‌نگار شطرنج توانایی نیز بود.
معروف به ” جادوگر ریگا ” تهاجمی ترین شطرنج باز تاریخ به حساب می آید .
تال روز ۹ نوامبر ۱۹۳۶ در شهر ریگای کشور لتونی که چهار سال بعد ضمیمه شوروی شد- به دنیا آمد. در سال ۱۹۵۳ قهرمان لتونی و در سال ۱۹۵۷ قهرمان شوروی شد و جوانترین شخصی شد که به قهرمانی شوروی می‌رسد.
او در سال ۱۹۶۰ به دیدار فینال قهرمان شطرنج جهان راه یافت و میخائیل باتوینیک را با ۶ برد و ۲ شکست و ۱۳ تساوی شکست داد و با ۲۳ سال سن جوانترین قهرمان شطرنج جهان تا آن زمان شد (رکوردی که بعداً توسط گری کاسپاروف شکسته شد). تال که وضعیت جسمی مناسبی نداشت و بیمار بود سال بعد در رویارویی انتقامی از باتوینیک با ۱۰ باخت، ۵ برد و ۵ تساوی شکست خورد و دیگر نتوانست به دیدار قهرمانی شطرنج جهان راه پیدا کند.
تال 6 بار قهرمان شطرنج شوروی (در سالهای ۱۹۵۷، ۱۹۵۸، ۱۹۶۷، ۱۹۷۲، ۱۹۷۴ و ۱۹۷۸) شده‌است و به همراه بتوینیک رکورد بیش‌ترین تعداد قهرمانی در این مسابقات را دارد. او همچنین ۸ بار به همراه تیم ملی شوروی در المپیاد شطرنج شرکت کرده و ۸ مدال طلای تیمی و ۵ طلا و ۲ نقره انفرادی از این مسابقات کسب کرده‌است.
بازیهای او از زیبایی بسیاری برخوردار بود و سرشار از ترکیب بود. تال در سال ۲۸ ژوئن ۱۹۹۲ در شهر مسکو روسیه بر اثر نارسایی کلیه در 56 سالگی درگذشت.
9- تیگران وارتانویچ پتروسیان Petrosian:
( 17 ژوئن 1929- تفلیس گرجستان " 13 آگوست 1984- مسکو)
او قهرمانی جهان را در سال ۱۹۶۳ میلادی با پیروزی بر میخائیل باتوینیک (۵ برد، ۲ باخت و ۱۵ تساوی) به دست آورد. در ۱۹۶۶ میلادی با پیروزی بربوریس اسپاسکی از عنوان خود دفاع کرد و در ۱۹۶۹ با شکست از اسپاسکی (۶ باخت، ۴ برد و ۱۳ تساوی) عنوان را به او واگذار کرد. پتروسیان در سالهای ۱۹۶۹، ۱۹۶۱، ۱۹۵۹ و ۱۹۷۵ میلادی به قهرمانی شوروی دست یافت.
مهارت پتروسیان در بازی پوزیسیونی، دفاع غیرقابل نفوذ و بازی متقابل بود و برخی او را شکست‌ناپذیرترین شطرنجباز تاریخ میدانند.به دلیل سبک بازی بسیار محکمش به تیگران آهنین معروف شد!
تیگران پتروسیان ۱۳ اوت ۱۹۸۴ میلادی در سن ۵۵ سالگی درگذشت و در گورستان ارامنه مسکو به خاک سپرده شد.
10- بوریس واسیلیویچ اسپاسکی Spassky :
( 30ژانویه 1937- لنینگراد )
اسپاسکی شطرنج را در ۵ سالگی آموخت و در زمان خود به عنوان یکی از نوابغ کوچک دنیای شطرنج به شمار میرفت. اسپاسکی به عنوان یک نابغه کوچک در سن ۱۰ سالگی و زمانی که "میخائیل بوتوینیک" قهرمان شوروی سابق را در سال ۱۹۴۷ در یک مسابقه همزمان شکست داد مورد توجه عمومی قرار گرفت. وی در سن ۱۶ سالگی در یک مسابقه قدرتمند بین المللی در بخارست رومانی عملکرد موفقیت آمیزی داشت و در سن ۱۸ سالگی در "انتورپ" بلژیک عنوان قهرمانی جوانان جهان را به دست آورد.عنوان استاد بزرگی در همان سال و در حالی به او اهدا شد که این عنوان در زمان خود یک رکورد به حساب می آمد.
بوریس اسپاسکی چندین دوره عنوان قهرمانی شوروی سابق را به دست آورد و به مسابقات کاندیدای عنوان قهرمانی جهان راه یافت.در سال ۱۹۶۶ برای اولین بار در رویارویی قهرمانی جهان رودرروی "تیگران پتروسیان" قرار گرفت اما با نتیجه ۳ پیروزی - ۱۷ تساوی و ۴ شکست از کسب عنوان قهرمانی جهان بازماند. اما در دوره بعدی 1969 با از پیش رو برداشتن گلر،لارسن و کورچنوی یکبار دیگر به فینال عنوان قهرمانی جهان و در مقابل پتروسیان راه یافت و اینباربا 6 برد 4 باخت و 13 تساوی به عنوان دهمین قهرمانی رسمی تاریخ شطرنج جهان دست یافت.اما این قهرمانی دیری نپایید و در سال ۱۹۷۲ در جنجالی ترین مچ تاریخ قهرمانی جهان (دوران اوج جنگ سرد بین امریکا و شوروی) درنبردی با عنوان "جدال قرن" از "بابی فیشر" آمریکایی شکست خورد و عنوانش را از دست داد.
اسپاسکی اگر از نظر روحی شخصیت محکم تری داشت ، می توانست سالهای بیشتری قهرمان جهان بماند . او اکنون تبعه فرانسه است .
11- رابرت جیمز(بابی)فیشر Fischer :
(9 مارس 1943- شیکاگو " 17 ژانویه 2008-ریک یاویک ایسلند)
جنجالیترین شطرنجباز همه ادوار و قهرمان افسانه ای شطرنج جهان !! از شش سالگی شطرنج را آموخت . در سیزده سالگی دریکی از درخشان ترین بازیهای تاریخ شطرنج «برن» را شکست داد . در چهارده سالگی قهرمان آمریکا ودر ۱۵ سالگی استاد بزرگ شد . کار بزرگی که فیشر در شطرنج جهان انجام داد این بود که در مسابقاتی که اکثر شطرنج بازان حاضر در آن روس بودند ، توانست بالاتر از روسها قرار بگیرد(روسها در بعضی از مسابقات تحت فشار مأموران امنیتی شوروی ناچار به تبانی با یکدیگر بودند).مسابقه مقدماتی قهرمانی جهان در سال ۱۹۷۱ به پیشنهاد فیشر به روش حذفی انجام شد.فیشر با نتایج باور نکردنی ۰-۶ تایمانوف و لارسن و با نتیجه ۶/۵ بر ۲/۵ تیگران پطروسیان را شکست داد تا به فینال قهرمانی جهان راه یابد. مسابقه قهرمانی جهان ۱۹۷۲ فیشر-اسپاسکی بیش از آنکه یک مسابقه شطرنج باشد ، صحنه نبرد سیاسی غرب و شرق بود . فیشر تا اواخر عمر خود همواره در شطرنج جنجال ساز بود ” در سال ۱۹۷۵ او به دلیل برآورده نشدن خواسته های فراوان و بعضاً غیر منطقی خود از سوی فدراسیون جهانی ، حاضر به مبارزه با کاریوف نشد و قهرمانی جهان را بدون حرکت دادن حتی یک مهره از دست داد ؟!
12- آناتولی اوگنیویچ کارپوف Karpov :
(زاده 23می 1951 - زلاتوست ، روسیه )
او از سال ۱۹۷۵ تا ۱۹۸۵ قهرمان شطرنج جهان و از سال ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۹ قهرمان شطرنج جهان از نظر فیده بود. او در بازی پوزیسیونی از بزرگترین شطرنجبازان تاریخ شمرده می‌شود و در طول عمر خود برنده ۱۶۰ تورنمنت شطرنج شد.
شطرنج را از چهار سالگی آموخت . هنگامی که در ۱۲ سالگی به مدرسه شطرنج با توینیک وارد شد ، باتوینیک درباره او گفت : « او هیچ چیز از شطرنج نمی فهمد » اما به مرور زمان تحت تعلیمات باتوینیک ، کارپوف پیشرفت فراوانی کرد . در سال ۱۹۶۹ در ۱۸ سالگی به عنوان قهرمان جوانان جهان و در سال ۱۹۷۵ به فینال قهرمانی جهان راه یافت و پس از آنکه بابی فیشر حاضر به دفاع از عنوان قهرمانی خود نشد به عنوان قهرمان شطرنج جهان معرفی شد . پس از ۱۰ سال حفظ این عنوان ، در سال ۱۹۸۵ در برابر کاسپاروف شکست خورد او از سال ۱۹۸۶ تا ۱۹۹۰ سه بار پیاپی قهرمان رقابتهای انتخابی شد و برای بازپس‌گیری عنوان قهرمانی خود مقابل گری کاسپاروف ایستاد اما در هر سه بار در رقابتی بسیار نزدیک موفق به این کار نشد. کارپف و کاسپاروف از سال ۱۹۸۳ تا ۱۹۹۰ در مجموع ۵ بار برای قهرمانی جهان با یکدیگر رقابت کردند که در جریان آن ۱۴۴ بازی برگزار شد که ۱۰۴ بازی مساوی، ۲۱ بازی به سود کاسپاروف و ۱۹ بازی به سود کارپف تمام شد. در سال ۱۹۹۳ پس از اینکه کاسپاروف در اعتراض به مقررات جدید فدراسیون بین المللی شطرنج (فیده) حاضر نشد مسابقه دفاع از عنوان قهرمانی شطرنج خود مقابل نایجل شورت را زیر نظر این فدراسیون انجام دهد. کارپف و یان تیمان برای برگزاری این دیدار انتخاب شدند و کارپف دوباره به مقام قهرمانی رسمی شطرنج جهان رسید درحالی‌که قهرمان سنتی شطرنج جهان گری کاسپارف محسوب می‌شد که با پیروزی بر نایجل شورت قهرمان مسابقات انتخابی از عنوان خود دفاع کرده بود. کارپف این عنوان را تا سال ۱۹۹۹ در اختیار داشت اما او هم در این سال در اعتراض به قوانین فیده حاضر به دفاع از عنوان خود نشد. کارپوف در سال ۱۹۷۸ به عنوان مرد سال ورزش شوروی هم شناخته شد . در شطرنج به کارپف لقب “مار بوآ ” داده اند!
13- گری کیمویچ کاسپاروف Kasparov :
(زاده 13آوریل1963 - باکو ، آذربایجان )
در باکو از پدری آذربایجانی و مادری ارمنی به دنیا آمد . در ۶ سالگی شطرنج را آموخت و در هفت سالگی به تیم کانون پیشاهنگان باکو و در دوره نوجوانی به مدرسه شطرنج باتوینیک راه یافت.بانوینیک درباره کاسپاروف گفته بود:«آینده شطرنج جهان در دستان این پسر بچه است.» در سیزده سالگی قهرمان جوانان شوروی شد . در شانزده سالگی به عنوان استاد بین المللی ودر هفده سالگی به عنوان استاد بزرگی دست یافت . در سال ۱۹۸۴ به عنوان مدعی قهرمانی جهان مقابل کارپوف ایستاد ، اما این رویارویی پس از ۴۸ بازی نیمه تمام ماند . در سال ۱۹۸۵ یک بار دیگر کارپوف و کاسپاروف رو در روی هم قرار گرفتند که کاسپاروف با ۵ برد ، سه باخت و ۱۶ مساوی کارپوف را شکست داد و قهرمان جهان شد . کاسپاروف از سال ۱۹۹۲ دیگر حاضر نشد تحت نظر فدراسیون جهانی شطرنج در مسابقات شرکت کند و یک سری مسابقات قهرمانی جهان موازی با فدراسیون جهانی شطرنج را برگزار نمود . کاسپاروف در سال۲۰۰۰ عنوان خود را مقابل کرامنیک از دست داد و در سال ۲۰۰۵ پس از فتح تورنمنت معتبر لینارس و در حالی که همچنان با اختلاف فاحش نسبت به سایرین در صدر لیست ریتینگ بین المللی قرار داشت ،از شطرنج حرفه ای خداحافظی کرد و وارد فعالیتهای سیاسی شد (از منتقدان سرسخت پوتین ) . کاسپاروف را بسیاری از کارشناسان ، قوی ترین شطرنج باز تاریخ می دانند .کاسپاروف شطرنج بازی است کامل با درک بالا از وضعیتهای دینامیک ، معلومات شروع بازی و قدرت محاسبه بالا.بزرگترین تفاوت کاسپاروف،کرامنیک و قهرمانان بعدی جهان با پیشینیانشان استفاده از کامپیوتر جهت تدارکات پیش از بازی می باشد.
14- ولادیمیر کرامنیک Kramnik :
( 25 ژوئن 1975-توآپسه روسیه)
استاد بزرگ شطرنج اهل روسیه ” وی در سال ۱۹۹۲ هنگامی که فقط ۱۶ سال سن داشت و هنوز درجه استاد بزرگی را کسب نکرده بود به عضویت تیم ملی روسیه برای شرکت در المپیاد جهانی شطرنج مانیل درآمد. موفقیت او در آن مسابقات نوید آینده درخشانش را می‌داد .پیروزی او در مقابل گری کاسپارف در مسابقه‌ای که اکتبر سال ۲۰۰۰ در استودیو ریور ساید لندن با حمایت مالی کمپانی Brain Games.net برگزار شد او را صاحب عنوان قهرمان سنتی شطرنج جهان ساخت.
موفقیت او در آن مسابقه در شرایطی به دست آمد که او با دو پیروزی در بازیهای دوم و پانزدهم و مساوی در بقیه مسابقات برای اولین بار بدون حتی یک باخت قهرمانی را از چنگ مدافع عنوان قهرمانی همچون کاسپاروف ربود !!
15- ویسواناتان آناند Anand :
(زاده 11 دسامبر 1969 در چنای)
استاد بزرگ شطرنج اهل هندوستان است .آناند در سال ۱۹۸۸ نخستین هندی شد که به درجه استاد بزرگ شطرنج می‌رسد. او تاکنون ۶ بار برنده اسکار شطرنج شده است. آناند یکی از شطرنجبازانی است که به ریتینگ بالاتر از ۲۸۰۰ رسیده‌است. او در آوریل ۲۰۰۷ برای نخستین بار در ردهٔ اول ریتینگ قرار گرفت و از ژوئیه ۱۹۹۶ تا اکتبر ۲۰۰۸ به طور منظم در جمع سه شطرنجباز برتر جهان از نظر ریتینگ قرار داشت. بالاترین ریتینگ او تاکنون ۲۸۱۷ در مه ۲۰۱۱ بوده است .
آناند تنها شطرنجبازی است که در سه مسابقه با سه شکل متفاوت عنوان قهرمانی جهان را به دست آورده است؛ رویارویی دوجانبه، تورنمنت و تورنمنت حذفی که در سال ۲۰۰۰ در تهران با غلبه بر الکسی شیروف در مسابقه فینال قهرمانی شطرنج جهان فیده که در آن زمان به روش حذفی برگزار می‌شد، به دست آورد.
او یکی از تنها ۷ شطرنجبازی است که تاکنون (۲۰۱۳) به ریتینگ بالاتر از ۲۸۰۰ رسیده‌اند (به همراه بابی فیشر، گری کاسپاروف، وسلین توپالف، ولادیمیر کرامنیک ، آرونیان و ماگنوس کارلسن).
آناند نخستین شطرنجباز از کشوری آسیایی است که قهرمان شطرنج جهان شده و در سال ۱۹۹۳ اولین شطرنجباز از کشوری آسیایی بود که به مسابقه قهرمانی شطرنج جهان (در برابر گری کاسپاروف) راه یافت.
او در ۱۴ سالگی جوانترین استاد بین‌المللی شطرنج هند و در ۱۶ سالگی جوانترین قهرمان شطرنج این کشور شد. در ۱۹۸۷ نخستین شطرنجباز هندی شد که به عنوان قهرمان شطرنج جوانان جهان می‌رسید و یک سال بعد اولین استادبزرگ تاریخ شطرنج این کشور شد.
آناند از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۲ قهرمان شطرنج جهان از نظر فیده بود (در دورانی که قهرمان سنتی شطرنج جهان از قهرمان رسمی فدراسیون بین‌المللی متفاوت بود). در سال ۲۰۰۷ قهرمان بلامنازع شطرنج جهان (در دوران اتحاد دو عنوان) با پیروزی در تورنمنت قهرمانی جهان فیده شد و در اکتبر ۲۰۰۸ با پیروزی در دیدار رودررو بر ولادیمیر کرامنیک از روسیه قهرمان وقت شطرنج جهان (قهرمان سنتی ۲۰۰۰-۲۰۰۵ و قهرمان بلامنازع ۲۰۰۶-۲۰۰۷) از آن دفاع کرد. آناند در سال ۲۰۱۰ با پیروزی وسلین توپالف شطرنج باز بلغار دوباره عنوان خود را حفظ کرد و در سال ۲۰۱۲ با شکست بوریس گلفاند مجددا این عنوان را حفظ کرد. در شطرنج قهرمانی جهان در سال ۲۰۱۳، آناند با شکست ۶٬۵ – ۳٬۵ مقابل ماگنوس کارلسن، نابغه شطرنج نروژی، عنوان خود را پس از شش سال از دست داد.
16- اسون ماگنوس سن کارلسن( قهرمان فعلی دنیا ) :
( 30 نوامبر 1990 در تنسبری، نروژ)
استاد بزرگ و نابغه شطرنج اهل نروژ است که بازیکن شماره یک رنکینگ جهانی شطرنج و قهرمان فعلی شطرنج جهان است. ریتینگ اوج او ۲۸۷۲ می باشد که در عین حال بالاترین ریتنیگ تاریخ شطرنج نیز محسوب می شود. از سال ۲۰۰۹، او در ۴ سال پیاپی برنده جایزه معتبر اسکار شطرنج شده است.
کارلسن قهرمان بلیتز جهان در سال ۲۰۰۹ شد. درخشش او در رویداد چندجانبهٔ «مروارید بهار نانجینگ» در سپتامبر و اکتبر ۲۰۰۹ یکی از بهترین نتایج تاریخ شطرنج توصیف شد که وی را به ریتینگ ۲۸۰۱ رساند. کارلسن همچنین قهرمان شطرنج برق‌آسای جهان در سال ۲۰۰۹ شده‌است.
کارلسن در سال ۲۰۱۳ با فتح تورنمنت انتخابی، توانست حق رویارویی در مقابل ویسواناتان آناند را در رقابت قهرمانی شطرنج جهان در سال ۲۰۱۳ بدست آورد.رقابت شطرنج قهرمانی جهان در سال ۲۰۱۳، از تاریخ ۱۸ آبان ۱۳۹۲ به میزبانی شهر چنای در هند آغاز شد. در این رقابت که مقرر شده بود در طی ۱۲ مسابقه به انجام برسد، کارلسن پس از انجام ١٠ مسابقه با نتیجه ۶٬۵ – ۳٬۵ از ویشی آناند قهرمان جهان پیش افتاد و بدون نیاز به برگزاری دو مسابقه آخر، ضمن کسب عنوان قهرمانی جهان, به سلطه ۶ ساله آناند بر شطرنج جهان پایان داد.
کارلسن در سال 2014 نیز موفق شد بار دیگر و پس از انجام ۱۱ مسابقه با نتیجه ۶٫۵–۴٫۵ ویسواناتان آناند را شکست دهد و مجدداً عنوان قهرمانی شطرنج خود را تکرار کند.
رقابت شطرنج قهرمانی جهان در 2016 : در این بازیها که از ۱۱ تا ۲۹ نوامبر ۲۰۱۶ در نیویورک آمریکا برگزار شد سرگئی کاریاکین روس و کارلسن پس از ۱۲ بازی رسمی (کلاسیک) با نتیجه ۶ بر ۶ مساوی شدند و برای تعیین قهرمان جهان بازیها را به صورت شطرنج سرعتی (رپید) انجام دادند. در پایان این بازیها در تاریخ ۳۰ نوامبر ۲۰۱۶ کارلسن توانست با دو تساوی و دو برد با نتیجه ۳ بر ۱ مقام قهرمانی شطرنج جهان را برای بار دیگر حفظ کند.
قهرمان جدید شطرنج دنیا،مگنوس کارلسن، لقب “موتزارت شطرنج” را برای تیز هوشی اش و لقب “نادال شطرنج” را برای استقامت و تحملش دریافت کرد.
سبک بازی : کارلسن در نوجوانی برای سبک هجومی اش مشهور شد و سپس به یک بازیکن جهانی تبدیل شد. کارلسن برخلاف اکثر بازیکنان درجه ۱ دنیا بر روی آماده سازی برای گشایش ها متمرکز نیست و بازی او در گشایش های مختلف، کار حریفانش برای آماده سازی در مقابل او سخت تر کرده است.
تسلط پوزیسیونی و جنگندگی او در آخر بازی باعث شده است تا با قهرمانان پیشین جهان آناتولی کارپف، خوزه رائول کاپابلانکا و واسیلی اسمیسلوف مقایسه شود.
رکوردها :
کارلسن در سن ۱۳ سالگی در رقابتهای بلیتز جهان در سال ۲۰۰۴ موفق به شکست آناتولی کارپف و کسب تساوی در برابر گری کاسپاروف (دو قهرمان مشهور جهان) شد، تا رکورد قابل توجهی از خود بر جای بگذارد.
کارلسن در سال ۲۰۰۴ در حالی که ۱۳ سال و ۱۴۸ روز داشت به درجه استاد بزرگی رسید تا به دومین استاد بزرگ جوان در تاریخ شطرنج تبدیل شد. اگر چه در حال حاضر او سومین استاد بزرگ جوان تاریخ شطرنج محسوب می شود.
در لیست ریتنیگ نوامبر ۲۰۰۹ فیده، کارلسن با داشتن ریتینگ ۲۸۰۱ فیده به پنجمین بازیکنی تبدیل شد که از مرز درجه ۲۸۰۰ عبور کرده است، و البته با سن ۱۸ سال ۳۶۶ روز جوانترین فردی بود که موفق به ثبت این رکورد شده بود.
کارلسن در ژانویه ۲۰۱۰ با ۱۸ سال سن جوانترین بازیکن تاریخ شطرنج شد که در ردهٔ اول ریتینگ فدراسیون بین‌المللی شطرنج قرار گرفته‌است. این رکورد پیش از این در اختیار ولادیمیر کرامنیک بود.
در لیست ریتینگ ژانویه ۲۰۱۳ فیده، کارلسن به درجه ۲۸۶۱ دست یافت و بدین ترتیب رکورد ریتینگ ۲۸۵۱ گری کاسپاروف را که در ژوئیه ۱۹۹۹ ثبت شده بود، شکست. بالاترین رکورد کارلسن ثبت ریتینگ 2889 در 21 آوریل 2014 می باشد!!
او در سال ۲۰۱۳ با کسب عنوان قهرمانی جهان در سن ۲۲ سالگی، صرفا با چند ماه اختلاف نسبت به سن گری کاسپاروف در رقابت قهرمانی جهان سال ۱۹۸۵، تبدیل به دومین قهرمان جوان تاریخ شطرنج جهان شد.
# در 21 آوریل 2014 با کسب ریتینگ بین المللی 2889 رکورد جدیدی را بنام خود ثبت نمود !!
نگارنده : حمید امانی مربی و داور شطرنج
بروز رسانی ژانویه 2020
استفاده از مطالب با ذکر نام منبع بلامانع است
